Zielig voor die kinderen

Opvallend genoeg blijkt de opvoeding van kinderen radicaal mis te gaan als er bij de opvoeders en verzorgers geen liefde voor die kinderen aanwezig is. Dat is een schot voor open doel. Hoe zeer de opvoeding van kinderen wel niet uit de hand kan lopen, kan men zien als men de verhalen verneemt van de kinderen die bijvoorbeeld in een weeshuis zijn grootgebracht. Of bij die kinderen die door stiefouders worden opgevoed. Het is bij tijd en wijle hartverscheurend te vernemen wat die kinderen in sommige gevallen zoal hebben moeten meemaken. 'Hoe kan het toch dat het in die gevallen soms zo gruwelijk mis kan gaan met de opvang van die kinderen?', denkt men dan.

En waarom zijn er in tehuizen voor de opvang van kinderen toch zo frequent vrouwen in dienst die niet alleen liefdeloos, maar ook regelrecht boosaardig zijn? De leiding van tehuizen voor de kinderopvang lijkt massaal te hebben gekozen voor personeel wat in de fout gaat met de opvang van die kinderen. 'Hoe kan dat toch?', denkt men als men over de wantoestanden en gruwelpraktijken leest welke die kinderen dan bij tijd en wijle moeten ondergaan. Of is er iets anders aan de hand geweest geweest waardoor dat personeel op den duur zo liefdeloos werd? Als men de wrede verhalen over de gebruiken in dit soort tehuizen leest, dan moet het wel zo zijn dat er bij het aantrekken van personeel voor die tehuizen iets faliekant mis is gegaan.

Zonder zelf onderzoek naar de oorzaak van dit vraagstuk te hebben gedaan, durf ik wel te veronderstellen dat men waarschijnlijk reeds bij de selectie van het personeel in de fout ging. Als men bijvoorbeeld bij die selectie het criterium had dat de meiden koel en harteloos moesten zijn, om weerstand te kunnen bieden aan de moelijkheden bij de omgang met de kinderen, is de basis voor die misstanden reeds gelegd.

Maar dan nog, hoe kan het toch dat deze vrouwen zo frequent in de fout gingen bij de opvang van die kinderen. Heel veel vrouwen zijn normaal gesproken van nature juist bijzonder lief en aardig. Dus wat gaat er dan mis met hun als zij worden aangesteld om op kinderen te gaan passen? Mogelijk is het beleid in dit soort tehuizen geweest dat men niet zachtzinnig met de kinderen moest omgaan. Dat zou dan de basis moeten zijn geweest voor het uit de hand lopen van van de zorg voor de kinderen.

De directrices van dit soort tehuizen hebben allicht het idee gehad dat het niet goed zou zijn als de leidsters lief en aardig met de kinderen zouden omgaan. Want in die tijd was het de heersende gedachte in de opvoeding dat zachte heelmeesters stinkende wonden maken. Het is dus waarschijnlijk bewust beleid geweest dat men de kinderen streng, en als logisch gevolg daarvan, liefdeloos ging opvoeden. Want anders zouden de kinderen teveel aan hun opvoeders gaan hechten. En dan zou men een probleem hebben als er zich ooit een mogelijkheid zou aandienen om bepaalde kinderen in een pleeggezin te kunnen plaatsen.

Maar dan nóg! Als men leest wat veel van die kinderen hebben moeten doorstaan, is het zelfs logisch te veronderstellen dat de leiding van de kinderen vaak seksueel genoegen moet hebben beleefd aan de strenge aanpak van die kinderen. En dat met name ook dat gegeven tot die vreselijke misstanden heeft geleid. Deze misstanden waren er in velerlei verschillende instellingen waar kinderen werden opgevangen. Het is een wijdverspreid verbreid probleem geweest in de tehuizen voor de opvang van kinderen. Maar dat niet alleen, ook bij particulieren die zich met de opvang van kinderen bezig hielden. De liefdeloosheid waarmee deze kinderen werden aangepakt was zelfs symptomatisch voor veel van dit soort kinderopvangpraktijken. Wat de seksuele interesse voor de opvangkinderen betreft, veel van de straffen die zij kregen, waren in het geheel niet nodig als zij niet bedoeld waren voor het seksuele genoegen van de mensen welke zich met die opvang bezig hielden. Die mensen beleefden zonder enige twijfel sadistisch genot aan het straffen van die kinderen. Onder de mensen die dit betreft waren ook opvallend veel vrouwen.

Het is, wat de seksuele veiligheid van kinderen betreft, belangwekkend dat veel kinderen van gescheiden ouders worden opgevangen door één van de ouders waarvan de andere ouder gescheiden is. Dat is toch ook een uitermate explosieve situatie voor die kinderen, zou men denken. De normale controle van de beide ouders over de seksuele veiligheid van de kinderen ontbreekt dan immers. Toch lijkt het aantal gevallen waarin dit fout gaat, relatief gering te zijn.

'Hoe komt dat?', zal men zich dan ook gaan afvragen. Dat komt allicht door de betrekkelijk grote liefde welke gescheiden ouders voor hun kinderen hebben. 'De liefde' is hier dus een grote beschermende factor om veel van dat soort imaginaire seksuele wandaden*) te helpen voorkómen. Diezelfde liefde blijkt zondermeer veel te vaak afwezig te zijn geweest in de 'institutionele opvang' van kinderen. Vooral en met name bij die leidingevende mensen die zich verzekerd achten van veel macht over de kinderen. En die weinig te duchten hadden van de ouders van de kinderen, of van de officiële controlerende instanties.

*) De range van seksuele wandaden kan variëren van gevallen waarin mensen op zeker moment ál te dicht bij iemand anders gaan staan, tot aan regelrechte aanranding of verkrachting.